08:45

09:30

Met als co-host Petra Harmsen, wijkverpleegkundige, projectleider en coördinator mobiele nachtteams, Sensire

09.55

De Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving is een adviestraject gestart met de vraag “Wat draagt bij aan een goed leven bij het ouder worden, maar krijgt nu onvoldoende aandacht?” Wat het leven mooi maakt, is natuurlijk voor iedereen anders. Maar er zijn ook gemeenschappelijke elementen. Deze elementen herbergen in zich dat ze zowel bijdragen aan het welbevinden van mensen als aan het collectief belang. In deze keynote speech worden deze elementen belicht en hoort u welke omslagen er beleidsmatig nodig zijn in het denken om deze elementen te voorzien van een plek in beleid. Er wordt ingezoomd op de huidige inrichting van de maatschappelijke arrangementen en hun doorwerking op het dagelijkse leven van ouderen. Welke arrangementen ondersteunen een goed leven bij het ouder worden en vergroten de mogelijkheden voor ouderen om een bijdrage te leveren aan de samenleving en welke werken juist belemmerend? De Raad richt zich hierbij op arrangementen in meerdere levensdomeinen, zoals: wonen, zorg, werk en inkomen, onderwijs en sociale zekerheid.

10.20

Een waardig en betekenisvol leven kunnen leiden is belangrijk voor ouderen. Waardigheid verliezen is daarom een belangrijk onderliggend argument in het debat over de kwaliteit van de ouderenzorg. Het afkalven en – erger nog – het ontregeld raken van je lichamelijke, verstandelijke en sociale functies is een angstbeeld van veel mensen voor de oude dag. Dat je niet meer kunt zijn wie je was of wilt zijn, niet alleen voor jezelf, maar ook voor je naasten en je medeburgers is voor velen een schrikbeeld.

We doen als min of meer gezonde mensen ons best om dat beeld ver weg te houden, we maken er zelfs beleid voor. We nemen ons voor eenzaamheid te bestrijden, we maken kwaliteitskaders die zeggen dat we persoonsgericht gaan werken en we gaan voor levensgeluk. Maar dragen we daarmee bij aan een waardig leven van ouderen, een leven met betekenis en zingeving als vanzelfsprekendheden? Een verdieping van waarden en de waarde van waardigheid.

10:40

U heeft tijdens deze pauze de mogelijkheid een bezoek te brengen aan de informatiemarkt.

11.15

Pitches van 90 seconden over (sociale) innovaties waarbij de oudere centraal staat

Met o.a.

• ‘GOUDMantel: betere dementiezorg thuis’

Marjolein van der Marck, assistent professor, RadboudUMC

• ‘Ramses Shaffy Huis: de kunst van gelukkig oud worden’

Ed Cools, directeur, Ramses Shaffyhuis

• ‘Oud en jong trekken samen op’

Joost van Houdt, oprichter, Jong met Oud Welzijnsinitiatief (JOW!) en Kees Oosterling, bestuurslid, JOW!

• ‘Naasten in balans: online ondersteuning voor naasten van mensen met dementie’

Jeroen Bruinsma, promovendus, Alzheimer Centrum Limburg

• ‘Carebnb: tijdelijke opvang met vervangende mantelzorg’

Aziza Aachiche, Sociaal in Vastgoed en Femke Feenstra, GAF architecten

• ‘Hoe is ’t? Mantelzorgers Dementie 2018’

Julie Meerveld, manager belangenbehartiging en regionale hulp, Alzheimer Nederland

11:40

Het aantal oudere migranten neemt snel toe evenals de diversiteit naar herkomst. Er is ook een grote diversiteit in mogelijkheden en kwetsbaarheden die het oud worden in de diaspora met zich brengt. Denk daarbij aan netwerken en sleutelfiguren, maar ook aan kwetsbaarheden die met dementie samenhangen, zoals hun sociaal economische – en gezondheidssituatie en ervaren eenzaamheid. Dit vergt een nieuwe kijk op diversiteit in de ouderenzorg. Maatwerk is een eerste vereiste, maar maatwerk alleen is niet voldoende.

Ook het benutten van de kracht van oudere migranten en van migrantengemeenschappen vraagt om een andere visie en hiermee samenhangend, ander beleid.

12.00

U hoort in een keynote speech de visie op een nieuwe generatie ouderen(zorg).

Gevolgd door een gesprek met de Raad van Ouderen (afvaardiging regionale ouderendelegaties van BeterOud) en de Minister.

Sprekers:

• Anjo Geluk, lid Raad van Ouderen, BeterOud en Denktank 60+ Noord

• Marilyn Haimé, lid Raad van Ouderen, BeterOud en comité van aanbeveling, NOOM

• Gonny de Vries, lid Raad van Ouderen, BeterOud en platform Amsterdam e.o. en lid ouderenraad Hoorn

12.30

U heeft tijdens de lunchpauze de mogelijkheid te netwerken, deel te nemen aan rondetafelgesprekken, een bezoek te brengen aan de informatiemarkt of gewoon lekker te eten en te pauzeren.

• Rondetafelgesprekken ronde 1: 12.45 – 13.10 uur

• Rondetafelgesprekken ronde 2: 13.15 – 13.40 uur

Rondetafel 1:

‘Actief met Eten; ’n hele zorg minder!’

Phyllis den Brok van Phliss, auteur ‘Meer Eten Minder Zorg’

Rondetafel 2:

‘Positieve Gezondheid: van concept naar praktijk! Maar hoe?’

Naomi Driessen, adviseur persoonsgerichte zorg, Vilans

Rondetafel 3:

‘Geen communicatie meer mogelijk bij dementie? Wat werkt dan wel?’

Ger Schuivens, algemeen directeur, CRDL

Rondetafel 4:

‘Van systemen met zorgproblemen naar unieke mensen met wensen’. Het zorgdossier als fundament onder organiseren vanuit De bedoeling?

Hélène Zwaneveld, directeur zorgvernieuwing, Lable Care

Rondetafel 5:

‘Kwetsbare ouderen langer thuis. Samen thuis revalideren: hoe doen we dat?’

Ellen Vreeburg, specialist ouderengeneeskunde en kaderarts geriatrische revalidatiezorg, Vivium en voorzitter Raad van Toezicht, Verenso

Rondetafel 6:

‘Waarde-vol onderwijs®, van droom naar werkelijkheid’

Mieke Hollander, aanjager en projectleider radicale vernieuwing waardevol onderwijs, Zorg4Effect

Rondetafel 7:

‘De buurt de baas? Uitdagingen bij de participatiesamenleving’

Ludo Glimmerveen, onderzoeker lokaal organiseren, Vilans

8: De Oefendokter:

Een interactief computerspel om te oefenen in het samen beslissen met uw huisarts. Kom, test en vertel ons wat u er van vindt!

Ruth Pel, expert, Vilans

Rondetafel 9:

Geef uw feedback op de poster ‘adviezen van de huisarts voor ouderen’

Sabina Mak, Ben Sajet Centrum, academische leerwerkplaats Amsterdam en Agnes Cornelis, lid Raad van Ouderen (BeterOud)

Rondetafel 10:

Kunnen we de ouderenzorg verplaatsen?

Alex van den Bersselaar, Managing Director, Philips Care

Rondetafel 11:

‘Hoe kun je data inzetten om langer zelfstandig wonen mogelijk te maken?’

Anton Los, directeur, Perfect Place

Rondetafel 12:

‘Welke verbeteringen zijn nodig in de zorg volgens mantelzorgers dementie anno 2018?’

Julie Meerveld, manager belangenbehartiging, Alzheimer Nederland en Anneke Francke, programmacoördinator, Nivel

13:45

U kiest deze ronde uit 5 verschillende inspiratiesessies en 3 interactieve werksessies (duur ca. 75 min)

Het beleid richt zich op langer zelfstandig thuis blijven wonen, ook als beperkingen toenemend en bij dementie. Dan moeten er ook voldoende geschikte woningen in de wijk zijn, los of geschakeld. Er is steeds meer bekend over hoe de inrichting van woning en woonomgeving effect heeft op mensen met dementie. In Nederland, maar ook in bijvoorbeeld België, Noorwegen en Zuid-Korea blijkt niet alleen zorg, maar ook welzijn daarbij van essentieel belang. Wat is financieel haalbaar? Welke omgevingen zijn flexibel en zo normaal mogelijk? Hoe creëren we een gezonde woonomgeving voor mensen met dementie, die activiteit en beweging, sociaal contact, participatie en onderlinge hulpbetoon stimuleert? Laat u inspireren door collega-zorginstellingen, architecten en bouwers.

Voorzitter: Robbert Huijsman, hoogleraar Management en organisatie ouderenzorg, Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM), Erasmus Universiteit

Sprekers:

• Willemineke Hammer, partner-architect, EGM architecten

• Conny Helder, bestuurder, TanteLouise

• Anton Los, directeur, Perfect Place

• Penny Senior, adviseur, Aedes-ActiZ Kenniscentrum Wonen-Zorg

Wat vinden ouderen belangrijk bij het ouder worden? Wat inspireert hen? Waar lopen ze tegenaan in het dagelijkse leven? Welke wensen hebben zij voor nu en in de toekomst? Wat kunnen ze daar zelf aan bijdragen en wat vraagt dat van professionals?

Aan deze vragen is aandacht besteed tijdens drie verhalenworkshops afgelopen winter en voorjaar in Emmen, Veenendaal en Rotterdam. In totaal droegen zo’n 75 ouderen met hun verhalen bij aan de gedachtevorming over hun zorgen, maar ook hun rol over de toekomst. Vertelkunstenaar Anne van Delft leidde kringgesprekken waar de ouderen deelden wat voor hen zelf in het dagelijkse leven belangrijk is.

De verhalen geven vanuit de ouderen zélf aan wat zij nodig hebben om thuis te kunnen blijven wonen, zich daar veilig bij te voelen en deel te kunnen nemen aan zaken en activiteiten die er voor hen toe doen. Ze zijn journalistiek weergegeven, gefilmd en opgetekend.

In de workshop willen we de uitkomsten van deze bijeenkomsten graag breder delen en met de deelnemers aan de workshop bespreken hoe ze in hun praktijk ook toegepast kunnen worden.

Voorzitter: Karin Kalverboer, directeur, Zorg Innovatie Forum, (BeterOud)

Sprekers:

• Anne van Delft, verhalenverteller

• Meta de Graaff, coördinator, NUZO (BeterOud)

• Dini Smilde, coördinator, GENERO (BeterOud)

• Mirjam Valk, senior adviseur, Zorg Innovatie Forum (BeterOud)

Ethiek is nadenken over wat goed handelen is en waarom dat zo is. Welke waarden bepalen je dagelijkse, beroepsmatige handelen? Of je nu bestuurder of uitvoerend professional bent in de zorg, iedere dag maak je keuzes: alleen, samen met collega’s, cliënten en hun familie of vertegenwoordiger. Die keuzes kunnen gaan om grote levensvragen en kleine, dagelijkse keuzes. De simpele vraag wie je voorrang moet geven als meer mensen tegelijkertijd je dringende hulp nodig hebben is een ethische kwestie. Wie geef je voorrang en waarom? Of wat doe je bijvoorbeeld als iemand niet meer wil eten, terwijl zijn partner daar bij jou op aandringt? Naar wie luister je om goede zorg te bieden? Of twee bewoners met dementie krijgen een liefdesrelatie, maar hun kinderen accepterend dat niet. Wat doe je met hun verzoek tot overplaatsing naar een andere afdeling? Ethische vragen in de praktijk van alledag zijn er genoeg.

Op herkenbare wijze en in een afwisselend programma bieden we u meer theoretisch inzicht, maar ook praktische handvatten in het herkennen, bespreken en hanteren van ethische kwesties.

Voorzitter: Henk Nies, Raad van Bestuur, Vilans en hoogleraar organisatie en beleid, leerstoel Jo Visser Fonds, Vrije Universiteit van Amsterdam

Sprekers:

• Yvonne de Jong, senior adviseur, familie- en netwerkparticipatie, Vilans

• Bart van Rosmalen, lector kunst en professionalisering, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU)

• Anouk Saleming, schrijfster van theaterteksten, proza en poëzie

• Alies Struijs, senior adviseur ethiek, Vilans

Interprofessioneel opleiden hoe doe je dat? Wat is interprofessioneel opleiden en zijn er goede voorbeelden te noemen waarvan we kunnen leren?

In deze sessie staat interprofessioneel opleiden centraal. Met voorbeelden uit de praktijk én het onderwijs willen we u allereerst inspireren, maar ook handvatten bieden om met interprofessioneel opleiden in uw organisatie of onderwijsinstelling aan de slag te gaan.

Voorzitter: Erik van Rossum, lector wijkgerichte zorg, Hogeschool Zuyd en programmaleider wijkgerichte zorg en samenwerking, Expertisecentrum Innovatieve Zorg en Technologie (EIZT)

Sprekers:

• Loes van Bokhoven, huisarts en universitair hoofddocent, Universiteit Maastricht

• Mieke Hollander, aanjager en projectleider Radicale vernieuwing waardevol onderwijs, Topaz

• Herman Meinhardt, lid, GENERO

• Albine Moser, hoofddocent Interprofessioneel opleiden en samenwerken, Hogeschool Zuyd

• Linda Smit, docent, Hogeschool Utrecht en UMCU

• Elly Smits-Kruijs, voorzitter, GENERO

• Marjolein van Wijk, docent, Hogeschool Utrecht

Vragen van inwoners spelen vaak zowel op het vlak van (gezondheids)zorg als van welzijn. Welke handvatten zijn er voor wijkverpleegkundigen, praktijkondersteuners, casemanagers dementie en sociale professionals om in contact te komen met kwetsbare ouderen om hen de juiste hulp te bieden? En op welke manier werken deze professionals – op het grensvlak tussen medisch en sociaal domein – goed samen? In deze sessie bekijken we verschillende invullingen van een spilfunctie in de wijk. Ook presenteren we de nieuwe e-learning Spil in de wijk, die ontwikkeld is door Hogeschool Rotterdam, BeterOud, Genero en Movisie.

Voorzitter: Hilde van Xanten, senior adviseur sociale zorg, Movisie

Sprekers:

• Barbara de Groen, senior adviseur Lokaal Organiseren, Vilans

• Anneke Roobol, praktijkverpleegkundigen Gezond op Zuid Rotterdam

• Marije van der Velden, praktijkverpleegkundigen Gezond op Zuid Rotterdam

Dat de zorg verandert is inmiddels geen verrassing meer. Maar hoe ziet de zorg er in 2030 uit?

Blijven we als maatschappij solidair, of wordt de participatiemaatschappij volledig doorgezet? Krijgen we het voor elkaar om integrale antwoorden te geven op de behoefte van de zelfbeslissende zorgvrager? Hoe gaan we om met de arbeidsmarktproblematiek bij een toenemende zorgvraag? ActiZ heeft in de afgelopen maanden samen met bestuurders en stakeholders van ouderenzorgorganisaties in samenwerking met Jester Strategy vier mogelijke toekomstbeelden opgesteld voor de zorg voor ouderen in 2030. Deze scenario’s zijn gebaseerd op de beschrijving van 15 trends.

Ieder scenario kent z’n eigen specifieke uitdagingen én strategische opties, die weer afhangen van het onderwerp waarvoor een strategie moet worden gekozen.

In deze workshop ‘beleeft’ u de 4 scenario’s en vertelt Ben Hammer van Hilverzorg wat de scenario’s voor zijn organisatie betekenen.

Voorzitter: ActiZ

Sprekers:

• Ben Hammer, bestuurder, Hilverzorg

• Danny Huisman, adviseur, Jester Strategy

Veel gezondheidsklachten, zoals hart- en vaatziekten, suikerziekte en versleten knieën, lijken onvermijdelijk maar ze komen vooral voort uit onze leefstijl. En die leefstijl wordt gedicteerd door onze omgeving. De mismatch tussen onze ‘oude’ genen en de ‘moderne’ omgeving zorgt ervoor dat we moeilijk weerstand kunnen bieden aan de prikkels die ons continu verleiden tot ongezond gedrag. We moeten onze omgeving het werk laten doen: door slimme aanpassingen thuis, onderweg, op het werk en in de wijk, maken we makkelijker of zelfs onbewust gezondere keuzes. David van Bodegom gaat in deze sessie in op de wetenschap achter verleiden (‘nudging’) en geeft concrete voorbeelden van hoe onze dagelijkse omgeving ons kan helpen in beweging te komen. Vervolgens zal Lex van Delden, cognitief psycholoog en bewegingswetenschapper bij Leyden Academy, ingaan op de praktijk van verleiden aan de hand van zijn recente ervaringen in de ouderenzorg. Lex heeft bij verschillende verpleeghuizen omgevingsanalyses gemaakt en interventies doorgevoerd om bewoners te verleiden tot een gezondere leefstijl. Wat kunt u hiervan leren voor uw eigen praktijk?

Voorzitter: David van Bodegom, arts, verouderingswetenschapper, Leyden Academy on Vitality and Ageing

Spreker:

• Lex van Delden, senior researcher, Leyden Academy on Vitality and Ageing

Om fysiek, emotioneel en sociaal vitaal te blijven is een kwalitatieve leefomgeving met een sociaal netwerk en goede voorzieningen van groot belang. ‘Wat kan de wijk bieden om mensen waardig oud te laten worden?’ In deze sessie gaan we op zoek naar wat, zorginstellingen, gemeente, designer en de kapper om de hoek, kunnen bijdragen. Zijn we samen in staat het geluk van mensen positief (en duurzaam) te beïnvloeden? En hoe bereiken we eenzame mensen die we niet op straat zien?

• Gjilke Keuning, kennis verbinder, UCREATE

• Michou Nanon de Bruijn, ontwerper, Studio Makkink & Bey

15:00

U heeft tijdens deze pauze de mogelijkheid een bezoek te brengen aan de informatiemarkt.

15:30

U kiest deze ronde uit 5 verschillende inspiratiesessies en 2 interactieve werksessies (duur ca. 75 min)

Ouderenzorg moet waardige zorg zijn, daar is iedereen het over eens. Maar wat bedoelen we dan als we over waardigheid spreken? Misschien is waardigheid wel zoiets als liefde: je denkt dat je weet wat het is, maar als je het moet uitleggen blijkt het je te ontglippen. In deze inspiratiesessie gaan we met elkaar in gesprek over wat waardigheid is. Eerst worden wat impulsen gegeven om over na te denken, en dan gaan we met elkaar verkennen wat waardigheid voor iets is. Kun je het zien? Kun je het voelen? Kun je het hebben? Kun je het verliezen? Wanneer dan? En kun je het dan weer terugvinden? We volgen daarvoor een oude filosofische methode die niet ophoudt door te vragen: een Socratische methode. De sessie is bedoeld om de grenzen in je denken te verleggen, tot nieuwe ideeën te komen, en er stapje voor stapje achter te komen wat je zelf verstaat onder waardigheid en waardige zorg.

Voorzitter: Carlo Leget, voorzitter leerstoel zorgethiek, hoogleraar zorgethiek en bijzonder hoogleraar palliatieve zorg, Universiteit voor Humanistiek

Sprekers:

• Martijn Simons, senior adviseur, Vilans

In Nederland zijn er talloze initiatieven waarin jongeren en ouderen samen wonen, werken, erop uitgaan en van elkaar leren. Maar ook buiten onze landsgrenzen zijn generaties van waarde voor elkaar. Het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg (Yvonne Witter), Leyden Academy on Vitality and Ageing (Marieke van der Waal en Niels Bartels) en Jo Visser fonds (Danielle Swart) hebben onlangs een publicatie uitgebracht met inspirerende voorbeelden uit de hele wereld, van Japan tot Finland, als basis voor deze inspiratiesessie.

Yvonne Witter gaat tijdens haar inleiding in op het belang van intergenerationele initiatieven. Vervolgens zal Belia Schuurman, promovenda bij Leyden Academy, vertellen wat de wetenschap ons leert over beeldvorming tussen jong en oud en wat intergenerationeel contact kan betekenen voor een inclusieve samenleving. Daarna presenteren Marieke van der Waal, Danielle Swart en Niels Bartels enkele inspirerende projecten uit het buitenland. De sessie eindigt met een discussie over intergenerationele projecten; wat is het nut en noodzaak, hoe stimuleren we nieuwe initiatieven en wie moeten daarbij betrokken zijn?

Voorzitters: Marieke van der Waal, directeur, Leyden Academy on Vitality and Ageing

Yvonne Witter, Adviseur, Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg

Sprekers:

• Niels Bartels, manager communicatie, Leyden Academy on Vitality and Ageing

• Belia Schuurman, promovenda, Leyden Academy of Vitality and Ageing

• Danielle Swart, beleidsmedewerker, Leyden Academy on Vitality and Ageing en manager, Jo Visser Fonds

Kunst wordt steeds vaker ingezet in de zorg met name bij ouderen. Positieve gezondheid be-vorderen, zingeving, ontspanning en onverwachte talenten ontdekken: allemaal voldoende aanleiding voor de vele culturele projecten in de ouderenzorg.

Cretien van Campen (Sociaal en Cultureel Planbureau), gaat in deze sessie in op de waarde en effecten van kunst- en cultuurparticipatie door ouderen. Hij geeft antwoord op vragen als: wat kunnen kunstenaars betekenen voor ouderen in het algemeen, en voor ouderen met een zorgvraag, en wat zijn de effecten van kunstbeoefening op de kwaliteit van leven van ouderen.

Marthe de Vet, hoofd Educatie & Interpretatie van het Van Gogh Museum vertelt over waarom het Van Gogh Museum ouderen heeft opgenomen in hun strategische programmering, en wat de effecten zijn van het pro gramma Van Gogh Ontmoet (voorheen Kunst maakt de mens).Tot slot gaan we in gesprek over hoe we er gezamenlijk voor kunnen zorgen dat kunst en cultuur vaker worden ingezet in de zorg bij ouderen.

Voorzitter: Sanne Scholten, directeur, Landelijk Kennisinstituut voor Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA)

Sprekers:

• Cretien van Campen, wetenschappelijk strateeg kwaliteit van leven, Sociaal en Cultureel Planbureau

• Marthe de Vet, hoofd educatie & interpretatie, Van Gogh Museum

De ontwikkelingen in de samenleving gaan razend snel. Maar een ding is zeker: niemand weet wat de toekomst gaat brengen. Dus het is vooral het gesprek over ieders beeld van de toekomst èn het doen van bijbehorende experimenten, die helpen om je voor te bereiden op die toekomst. In deze workshop dus geen bloemlezing over de toekomst, maar een goed gesprek over zichtbare trends en het zoeken naar zinvolle experimenten daarbij. We gaan interactief aan de slag met een aantal maatschappelijke trends met grote impact op de zorg, die Vilans ziet op basis van de vele trendrapporten. Welke waarden en normen zijn aan het schuiven? Wat zijn de drijvende krachten achter deze ontwikkelingen en waar zie je aan dat de deze trends aan de gang zijn? Samen met de andere deelnemers gaat u op zoek naar signalen hoe deze trends in uw praktijk van de ouderenzorg al volop spelen. Welke positieve en negatieve aspecten zitten daaraan? Zo is er bijvoorbeeld een spanningsveld tussen digitalisering, veiligheid, individualisering en privacy. Maar ook tussen de groeiende mogelijkheden om langer te leven en het voltooien ervan. Geïnspireerd door de trends en ieders blik daarop, gaan we aan de slag met de vraag hoe zorgorganisaties en iedereen die daar verkeert de trends kunnen vertalen naar acties voor morgen. Met een beetje geluk gaat u naar huis met een mooi idee over een zinvol experiment om uw organisatie voor te bereiden op de toekomst! En staat u daarin allesbehalve alleen.

Voorzitter: Mirella Minkman, bijzonder hoogleraar organisatie en bestuur van langdurende integrale zorg, Universiteit van Tilburg/TIAS en directeur innovatie & onderzoek, Vilans

Sprekers:

• Frans van Zoest, expert innovatie en onderzoek, Vilans

Een goede manier om je te verdiepen in een ethisch dilemma’s is door het te ‘voelen’ en ermee aan de slag te gaan in een gestructureerd gesprek volgens een bepaalde methode of stappenplan. In deze workshop doen we dat aan de hand van een ethisch dilemma uit de dagelijkse praktijk die deelnemers zelf kunnen inbrengen. We vragen u een casus in te brengen waarin een oudere, een professional en naasten betrokkenen zijn bij een situatie met ethisch dilemma. Aan de hand deze werkvorm krijgt u vanuit verschillende perspectieven inzicht in de verschillende belangen en waarden die in het geding zijn en aanknopingspunten voor oplossingen. Deze aanpak helpt ook om andere, niet specifiek ethische, zorgsituaties waarin sprake is van handelingsverlegenheid bespreekbaar te maken.

Voorzitter: Alies Struijs, senior adviseur ethiek, Vilans

Sprekers:

• Hans van Dartel, ethicus, Ipse de Bruggen Zoetermeer

• Karlijn Kwint, programmamanager kennisnetwerken, Vilans

We gaan in intergenerationele dialoog over nieuwe bestuursstijlen: welke vaardigheden, leiderschapsstijl en netwerkrol is nodig om nieuwe generaties cliënten en medewerkers in de ouderenzorg te binden en te boeien? Bestuurders in zorg en welzijn staan voor een uitdagende opdracht. Niet alleen nemen de aantallen ouderen en hun behoeften toe, maar dat gaat ook gepaard met nieuwe kwaliteitskaders, arbeidsmarktekorten, vastgoedvraagstukken, krappe budgetten en stelselcomplexiteit. De hoogtijdagen van concurrentie zijn voorbij, het is tijd voor samenwerking in nieuwe organisatievormen. Recent onderzoek daarnaar nieuwe organisatievormen is een inspiratiebron voor deze sessie. We gaan interactief op zoek naar succesingrediënten voor de bestuursstijl. Eerst komen de huidige bestuurders aan het woord in de binnenring, dan wisselen we van ring en bevragen we ‘young potentials’ en andere niet-bestuurders over de toekomstige bestuursstijl en duurzame verbinding met cliënten, professionals en stakeholders in de verschillende domeinen. Wat betekent dat voor de rol en het werk als bestuurder? Als slotronde gaan jong en oud in duo’s reflecteren wat zij in hun eigen ontwikkeling oppakken in 2019. Geef elkaar en startende bestuurders goede tips!

Voorzitters:

Robbert Huijsman, hoogleraar Management en organisatie ouderenzorg, Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM), Erasmus Universiteit

Henk Nies, Raad van Bestuur, Vilans en hoogleraar organisatie en beleid, leerstoel Jo Visser Fonds, Vrije Universiteit van Amsterdam

16:45